Artykuł przedstawia zróżnicowanie tendencji przemian ludnościowych w miastach aglomeracji Bielska-Białej w porównaniu z otaczającymi je obszarami wiejskimi oraz określa zachodzące relacje między nimi w kształtowaniu rozwoju demograficznego regionu w latach 1975–2012. Na podstawie analizy wyróżniono dwa odrębne okresy zmian. W pierwszym okresie (w latach 1975–1991) obszary miejskie rozwijały się szybciej z racji zachodzących procesów industrializacji i urbanizacji. W drugim z wyróżnionych okresów (w latach 1992–2012) zanotowano wysoką stopę wzrostu liczby ludności na obszarach wiejskich.
przemiany demograficzne, rozwój demograficzny, migracja ludności, statystyka regionalna
Długosz Z., Jelonek A. (1984), Zagadnienia ludnościowe województwa bielskiego, Folia Geographica, „Series Geographica-Oeconomica”, vol. XVI, Struktura geograficzno-ekonomiczna województwa bielskiego, Kraków
Długosz Z. (1992), Typologia miast Polski w świetle wybranych parametrów migracji ludności, „Rozprawy habilitacyjne”, nr 241, UJ
Długosz Z., (2007), Wybrane aspekty stałej emigracji ludności z Polski za granicę po 1989 roku, „Czasopismo Geograficzne”, nr 78
Gawryszewski A. (2005), Ludność Polski w XX wieku, „Monografie”, nr 5, IGiPZ PAN, Warszawa
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (2012), Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Korcelli P., Gawryszewski A., Potrykowska A. (1992), Przestrzenna struktura ludności Polski. Tendencje i perspektywy, „Studia”, t. XCVIII, PAN, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
Krawczyk S. (1981), Specyficzne cechy rozwoju ludności województwa bielskiego, „Studia nad Ekonomiką Regionu”, t. XI, Śląski Instytut Naukowy, Katowice
Krzysztofik R. (2006), Nowe miasta w Polsce w latach 1980—2007. Geneza i mechanizmy rozwoju. Próba typologii, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec
Krzysztofik R. (2007), Lokacje miejskie na obszarze Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
Krzysztofik R. (2008), Aglomeracje miejskie, [w:] M. Tkocz (red.), Województwo śląskie. Zarys geograficzno-ekonomiczny, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec
Matykowski R., Dominik A. (2010), Polska emigracja zarobkowa w Irlandii w latach 2004— —2007, „Przegląd Geograficzny”, nr 82
Mrzyk J. (1969), Rozwój społeczno-gospodarczy Bielskiego Okręgu Przemysłowego w latach 1960—1968, „Statystyka Regionalna”, z. 18, WUS, Katowice
Pytel S. (2005), Uwarunkowania migracji ludności w obszarach przygranicznych na przykładzie powiatów bielskiego, cieszyńskiego i żywieckiego, maszynopis pracy doktorskiej, Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec
Pytel S., Sitek S. (2002), Składowe przyrostu rzeczywistego jako determinanty rozwoju ludności południowej części województwa śląskiego, „Biuletyn Geograficzny”, nr 1, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Rakowski W. (1995), Zmiany w kierunkach migracji ludności województwa bielskiego, [w:] Nowe problemy demograficzno-społeczne i infrastrukturalne na obszarze pogranicza polsko- -czeskiego, Materiały XI Międzynarodowego Kolokwium Demograficznego, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec
Rechowicz H. (red.) (1971), Bielsko-Biała. Zarys rozwoju miasta i powiatu, Śląski Instytut Naukowy, Wydawnictwo Śląsk, Katowice
Rocznik statystyczny województwa bielskiego (z lat 1978—1995), Wojewódzki Urząd Statystyczny w Bielsku-Białej
Rocznik statystyczny województwa katowickiego (z lat 1977—1995), Wojewódzki Urząd Statystyczny w Katowicach
Runge J. (1996), Tendencje przemian demograficzno-społecznych Szczyrku na tle województwa bielskiego w latach 1975—1993, [w:] Szczyrk. Ośrodek wypoczynkowy, Runge J. (red.), Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec
Runge J., Kłosowski F. (2011), Changes in population and economy in Śląskie voivodship in the context of the suburbanization process, „Bulletin of Geography. Socio-economic Series”, No. 16/2011, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Sobala-Gwosdz A. (red.) (2010), Badanie trendów rozwojowych w województwie śląskim poprzez wyznaczenie ośrodków wzrostu i obszarów stagnacji, Bielsko-Biała
Spórna T. (2012), Modele przemian urbanizacyjnych w województwie śląskim, „Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego”, nr 72, Sosnowiec
Webb J. W. (1963), The natural and migrational components of population changes in England and Wales 1921—1931, „Economic Geography”, vol. 39, No. 2
Wojaczek H. (1981), Migracje ludności w województwie bielskim w latach 1973—1977, „Studia nad Ekonomiką Regionu”, t. XI, Śląski Instytut Nauki, Katowice
Zioło Z. (red.) (1987), Przemiany demograficzne woj. bielskiego w latach 1975—1986, WUS, Bielsko-Biała
